Mendele: Yiddish literature and language ______________________________________________________ Contents of Vol. 5.118 September 21, 1995 1) Honik-lekn (Shimke Levine) 2) Honik-lekn (Iosif Vaisman) 3) Yiddish books for young children (Joel Maxman) 4) Kinder un yiddish (Leybl Botvinik) 5) NPR Yiddish stories (Jay Fleischer) 6) Lyrics (Charles Kent) 7) A phonetic shayle (Noyekh Miller) 8) Lost posts (Noyekh Miller) 1)---------------------------------------------------- Date: Wed, 20 Sep 1995 9:08:09 GMT+5 From: stanl@aiken.scarolina.edu Subject: Honik-lekn I would think that the sense is: they were not favored by the distributors, and did not get much from them. Stanley F. (Shimke) Levine 2)---------------------------------------------------- Date: Thu, 21 Sep 1995 09:26:25 -0400 (EDT) From: iiv@mmlds1.pha.unc.edu Subject: Lekn honik A good English equivalent for "lekn honik" might be "cakes and ale" (cf. Shakespeare's Twelfth Night (Act 2, Scene 3), King Henry VIII (Act 5, Scene 4), or the title of Somerset Maugham's novel). Iosif Vaisman 3)---------------------------------------------------- Date: Wed, 20 Sep 1995 15:54:26 -400 From: jm400@rnc2.rosenman.com Subject: Teaching Yiddish to children [Marti Krow-Lucal writes [5.111] about materials:] My children are very young (3 1/2 and 1 1/2), and I, too, am searching for materials with which to encourage their Yiddish. In particular, I would greatly appreciate any sources for Yiddish children's storybooks, particularly any with illustrations. The National Yiddish Book Center, in response to the above request, sent me a computer printout of titles with no explanation of what the books were, whether they were illustrated, or for what age groups they were appropriate. The Workmen's Circle bookstore in NYC has a couple of Alef-Bays-type books which (since they were printed in Israel) have Yiddish with Hebrew vowels under each letter. Any advice would be greatly appreciated! Joel Maxman New York City 4)---------------------------------------------------- Date: Thu, 21 Sep 1995 16:10:16 +0200 (IST) From: leybl@telecomm.tadiran.co.il Subject: kinder un yiddish: amkho, un kolisher farantvortlekhkeyt tayere fraynt, mir diskutirn letstns vegn der teme fun kinder un der tsukunft fun yidish. Morrie Feller hot aroysgebrakht dos vikhtikste punkt, vos kimat keyner hot zikh oyf dem nit opgeshtelt. in zayn i-briv oyf mendele (5.102) shraybt er dos vos iz di untershte shure, --- di kehile muz zikh ernst nemen tsu dem inyen, un akseptirn di fule akhrayes (responsibility) far der tsukunft fun yidish. derloybt mir ibertsuzetsn oyf yidish zayne verter: "... dos vos se noytikt zikh, iz far yidish tsu vern gelernt oyf a madreyge farglikhn tsu dem fun hebreyish. dos meynt, makhn yidish a teyl fun dem lern-program fun sinagoge-shuln, un yidishe kehile tsenters..." er iz gerekht. oyb mir trakhtn ernst vegn ibergebn di vayterdike doyres der vikhtiker yerushe undsers, muz dos vern a teyl fun der algemeyner yidisher bild. beser gezogt: es darf tsurik arayn dort vu es iz frier geven (vayl men hot es tsubislekh aroysgeshtupt, tsi bekhlal aroysgevorfn). oyf tsvey nivoen (levels) darf undser alemens mi vern gevondn: fun untn, dos vos oyf english ruft men on 'grass roots' (di groz-vortzlen). bay yidn iz der originaler taytsh 'am-horets' take geven dos, layder hot es bakumen a negativer konotatsie. nutsn mir beser 'amkho'. yo, dos amkho, dos poshete folk tsu vos yeder gehert, oder fun vanen kimat yeder shtamt, darf zikh farinterisirn az in di yidishe shuln, sinagoges, un kehile tsenters in zayne gegntn zol men onheybn lernen yiddish, say di kinder, say di eltern zeyere. fun oybn, darfn mir zen aroystsukrign fun undzere kehile firers, der iker di vos hobn tsu ton mit dertsiung, --rabonim, printsipaln, lerers, -- kolisher (community, fun dem vort 'kehile') farantvortlekhkeyt (=responsibility). in di algemeyne un spetsifishe plener un proyektn fun der yidisher kehile (vu es zol nit zayn) darf der inyen yidish vern bahandlt ernst. ikh her oft fun konferentsn fun groyse yidishe instantsn, lemoshl der UJA. dortn bahandlen zey avade di problemen fun asimilatsi fun di yiddishe kehiles, yidishe dertiung un bavustzayn (awareness). ikh gleyb koym, tsi zey bahandlen dem inyen yidish, un avade nit vi me darf. es iz gekumen di tsayt, az zey zoln zikh ufvekn tsu dem, un tsu vi yidish ken helfn shatrkn undsere kehiles. do in yisroyl, hot di dertsiungs opteylung fun der yidisher medine ongenumen a bashlos mit yorn tsurik (in 1976, dakht zikh), az yidish meg men lernen in di shtat shuln, afile far matrikular (matriculation) punktn. zint der onfang, hobn mir do in land keynehore 57 shuln vu men ken lernen yidish (elementar un mitlshul), nit arayngerekhnt kursn far onheybers in farshidene formatn, un in di universitetn. der emes gezogt, az 3000 talmidim vos lernen yidish bay arum 40 lerers in land iz gants sheyn, ober dos iz nit mer vi a tropn in yam. 3000 fun epes 1,500,000 talmidim in di shuln iz gor veynik (.2%), afile keyn eyn protsent nit. nor vos, der interes vakst fun yor tsu yor, di tsol talmidim, lerers un shuln vakst, tsubislekh. der vikhtiker punkt iz, vos dos iz ofitsiel a teyl fun dem lernprogram -- far ver es vil. es feln take oys lerers, un lern materialn. dos vet ober keynmol nit zayn saydn s'iz faran a bekoshe fun untn, fun amkho, un an aroysfoderung fun oybn -- kolisher akhrayes. nu, hot zhe mir a gut, zis un sheferish yor. gmar khsive vekhsime toyve. leybl botvinik netanya 5)---------------------------------------------------- Date: Thu, 21 Sep 95 15:17:39 EST From: fleiscj_at_met16mf1@ccmail.edu.gov.on.ca Subject: NPR Yiddish stories Does anyone know the NPR station location in Buffalo and/or date and time when the Leornard Nimoy yiddish story series will be on? NPR is [avade] not available in Canada and so I need to know the Buffalo dial location. A dank un a gut yor ale! Jay Fleischer 6)---------------------------------------------------- Date: 20 Sep 95 15:46:38 EDT From: 102253.2241@compuserve.com Subject: Lyrics Does anyone have the lyrics to "Roumania,Roumania"? I have the song on both tape and c.d. but my ears can't pick out the words too well. Hot ale a gezunt,gliklikhn, un freylikn yor. Charles Kent Toronto 7)---------------------------------------------------- Date: Thu, 21 Sep 1995 From: nmiller@shakti.trincoll.edu Subject: A phonetic shayle In Podolia (SE) one says: AF der vant shteyt a zeyger. and: Er hot zikh avekgeleygt..un iz shoyn mer nit IFgeshtonen. Is there a rule here and if so what is it? Noyekh Miller 8)---------------------------------------------------- Date: Thu, 21 Sep 1995 From: nmiller@shakti.trincoll.edu Subject: Lost posts In the last day or so some posts have disappeared from the shames' reader after they were read but before they were gathered up for inclusion in an issue. Others appear never to have arrived at all. Senders of lost posts are urged to try again. Apologies. Noyekh Miller ______________________________________________________ End of Mendele Vol. 5.118